فلاسفه بعد از بحث حرکت جوهری ملاصدرا می‌گویند حرکت دو دسته است:

۱- حرکت عرضی: ذات متحرّک به نظر ثابت می‌رسد و در اعراض و عوارض تغییر می‌کند. به عنوال مثال، کتابی را از نقطه الف به ب جابه‌جا کنیم یا حتی اگر آب مایع را به حالت یخ تبدیل کنیم، این تغییر در ذات آب رخ نداده است.

۲- حرکت جوهری: حرکتی که در ذات صورت می‌گیرد و جوهره شیء تغییر می‌کند. مثلا دانه سیب پس از کاشت، به ریشه و ساقه تبدیل می‌شود و سپس به ثمر می‌نشیند. این دانه، دچار تغییری شده است؛ اما مکانش تغییر نکرده؛ بلکه  شکل موجودیت آن از حالتی به حالت دیگر تغییر کرده است، به عبارت دیگر انتقال و نقل من حالٍ الی حالٍ. به عنوان مثال کودک در رحم مادر به تعبیر قرآن کریم مراحلی را طی می‌کند؛ النُّطْفَهَ عَلَقَهً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَهَ مُضْغَهً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَهَ عِظَامًا فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا(مومنون/14) و بعد نوزاد می‌شود. این حرکت در «کنه وجود» رخ می‌دهد و وجود مراحل مختلفی را طی می‌کند تا نوزاد شود. این  نوزاد نیز  کم‌کم بزرگ می شود و به نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری می‌رسد. اینها تغییرات جسمانی هستند؛ اما با سواد شدن، خوش اخلاق شدن، دلسوز و غمخوار شدن  تغییرات نفسانی است. در دعای تحویل سال که با مسامحه از امام صادق (ع) نقل شده است، می‌‌گوییم  یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ؛ یعنی کمک کن که حالت من تغییر کند و از حالتی به حالت دیگر بروم، این حرکت صار و صیرورت است.

برای توضیحات بیشتر به جلسه بیست و پنجم معاد برهانی در آیات قرآنی رجوع فرمایید.