۲۴- منظور از ﴿... مٰا ظَهَرَ مِنْهٰا...﴾ در آیه ۳۱ از سوره مبارکه نور چیست؟

«ظَهَرَ» از مصدر ظهور به معنای آشکار گردید، پیدا، غالب، بیرونی، صوری و نمود ( الصحاح، جوهری، ج2، صص732-730؛ معجم مقاییس اللغة، ابن فارس،ج3،ص471؛ النهایة فی غریب الحدیث، ابن أثیر، ج3، صص164 و 166؛ الفروق اللغویة، عسکری، صص344-343؛)  است و با توجه به این معانی می‌توان گفت مقصود عبارت مورد نظر، آن محل‌هایی از زینت است که به طور طبیعی آشکار است و یا آشکار بودنش بر پنهانیش غلبه می‌کند؛ یعنی آن مواضع زینت که برای رفع نیاز حیات زن لازم است ( در صفحه 112 آمده است.)  مانع و ساتری نداشته باشد و در روایات تعبیر به وجه و کفین شده است؛ به طور مثال مسعده بن زُراره از حضرت صادق علیه السلام نقل می‏کند:

سَمِعتُ الصادِق علیه السلام عَمّا تُظهِرُ المِرأة مِن زینَتَها، فقال علیه السلام : الوَجه وَ الکَفَین. (بحار الانوار، مجلسی، ج 101، ص 33؛ و با اندکی تفاوت در: وسائل الشیعة (آل البیت)، حر عاملی، ج20، ص202)

وقتی از حضرت‏ درباره زینتی که زن می‏تواند آشکار کند سؤال شد، فرمود: «چهره و دو دست از مچ تا انگشتان.»

با توجه به عبارت فوق اگر لازم بود زن سر تا پا محجبه و پوشیده باشد، خداوند می‌فرمود: ﴿...وَلا یُبدینَ اَنفُسَهُنَّ اِلا لِبُعَولَتِهِنَّ...﴾ یعنی همه وجودش پوشیده گردد مگر در مقابل شوهرش، ولی جمله ﴿...إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا...﴾ با توجه به دلایل عقلی و نقلی، اجزایی را که برای فعالیت‌های خاص زندگی روزمره و در اجتماع لازم است آشکار باشد، مثل چشم، دهان، بینی، دستان از مچ تا انگشتان (البته بدون زینت خاص هر موضع) استثنا می‌نماید.

منبع: کتاب پنجاه پرسش و پاسخ در مورد چرایی حجاب، خانم شکرانی، ص 141