از زمان جاهلیت رسم ناجوانمردانه بستن آب به روی طرف مقابل در میان اعراب برای از پا درآوردن سپاه مقابل در جنگ مرسوم بود. البته با وجود این رسم نادرست در میان جاهلیت نه پیامبر(ص) و نه امیرالمؤمنین(ع) هرگز چنین اقدامی را در جنگها انجام ندادند و حتی امام حسین(ع) در اولین برخورد با سپاه حر، به آنان و شترهایشان آب نوشاندند.

برای پاسخ به این شبهه باید گذری به صفحات تاریخ داشت.

اسناد تاریخی بسته شدن آب در کربلا

1-عمر بن سعد پس از ورود به کربلا از روز سوم تا هفتم تا حدی محافظه کارانه عمل نمود تا این نامه را از ابن زیاد دریافت کرد:

«بین حسین(ع) و یارانش و بین آب حایل شو تا قطره ای از آب ننوشند؛ همان گونه که با متقی و پاکیزه‌ی مظلوم امیرالمؤمنین عثمان عمل شد.»

سپس عمر به سعد، عمرو بن حجاج را  با 500 سوار مأمور محاصره رود فرات کرد. (تاریخ طبری، ج5، ص412)

2- پس از آن که مدتی حر و سپاهش کاروان امام حسین(ع) را همراهی می‌کردند تا دست به اقدامی نزنند حر این نامه را از ابن‌زیاد دریافت کرد:

«وقتی نامه ام را دریافت نمودی و فرستاده ام نزد تو آمد، بر حسین(ع) سخت بگیر و او را در زمین بی‌آب و علف از آبادی فرود‌آور و به فرستاده‌ام دستور داده ام که ملازم و مراقب تو باشد و از تو جدا نشود تا امر مرا انجام دهی.» (تاریخ طبری، ج5، ص408؛ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج4، ص51، اخبار الطوال، دینوری، ص251؛ انساب الاشراف، بلاذری، ج1، ص415؛ تجارب الامم،‌ ابن‌مسکویه، ج2، ص67)

بنابراین بنای دشمن بر سخت گیری و آزار امام حسین(ع) و همراهانش بوده و دستور مستقیم قطع آب از سوی ابن زیاد به بهانه انتقام گرفتن ماجرای عثمان صادر شده است.

البته مستحضرید وقتی مردم از ظلم عثمان به ستوه آمدند، خانه عثمان را محاصره کردند و آب را بر روی او بستند؛ در حالی‌که برخی در طول تاریخ تلاش نمودند جریان بسته شدن آب را به امیرالمؤمنین(ع) نسبت دهند؛ اما منابع موثق اهل سنت حقیقت را بر ملا ساخته است.(مروج الذهب، مسعودی، ج2، ص353؛ البدایه و النهایه، ابن کثیر، ج7،‌ ص187)

گفت و گو‌های ثبت شده در تاریخ میان امام حسین(ع) و سپاه دشمن

1-«عمرو بن حجاج» پس از تسلط بر اوضاع و محاصره آب فرات به امام حسین(ع) می‌گوید:

«ای حسین! قطره ای از آب فرات که سگ ها و خوکها و درازگوشان از آن می نوشند را به تو نمی‌رسانم تا اینکه حمیم جهنم را بچشی.» (انساب الاشراف، بلاذری، ج3، ص182؛ الفتوح؛ ابن اعثم کوفی،ج5، ص92؛ تذکره الخواص، ابن جوزی، ج2، ص152) ابن کثیر می نویسد: امام حسین(ع) عمرو بن حجاج را نفرین کردند تا تشنه بمیرد. (االبدایه و النهایه، ابن کثیر، ج8، ص189)سرانجام در جریان قیام مختار، عمرو به حجاج در بیابان ها فراری شد و از تشنگی جان داد.(الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج4، ص236)

2- «عبدالله بن ابی حصین» از سران لشکر ابن زیاد هنگام محاصره رود فرات به امام حسین(ع) گفت:

«ای حسین! آیا به آب نمی‌نگری و نمی‌بینی که مانند دل آسمان آبی است؟ به خدا قسم که قطره‌ای از آن نخواهی چشید تا از تشنگی بمیری.» (تاریخ طبری، ج5، ص412)

3- حر پس از توبه و اجازه طلبیدن از امام حسین(ع) برای نبرد با دشمن، به سپاه دشمن گفت:

«شما شرم نمی‌کنید! آب را به روی فرزند پیامبر(ص) بسته‌اید و انتظار دارید من سکوت کنم.(تاریخ طبری، ج5، ص329؛‌ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، ج5، ص173)

4- «یزید بن حصین» از اصحاب امام حسین(ع) از امام اجازه گرفت تا درباره قطع آب به روی اهل البیت پیامبر(ص) با عمر بن سعد صحبت کند. امام برای اتمام حجت به او اجازه داد؛ اما عمر بن سعد گفت نمی‌توانم از ملک ری بگذرم.(کشف الغمه، اربلی، ج2، ص 48)

افزون بر موارد ذکر شده با بررسی سخن علمای اهل سنت در تحسین شجاعت اباعبدالله(ع) متوجه می‌شویم مسأله عطش کاروان امام حسین(ع) مورد قبول علمای اهل سنت است. «ابن حجر هیثمی» از منتقدان مکتب تسیع و «مطهر بن طاهر مقدسی» می‌نویسند:

اگر ضالین میان حسین(ع) و آب حایل نمی‌شدند و آنان را تشنه نگه نمی‌داشتند، شجاعت و مردانگی حسین(ع) هرگز اجازه پیروزی به آنان نمی‌داد. (الصواعق المحرقه، هیثمی، ص197؛ البداء و التاریخ، مقدسی، ج6، ص11)

با توجه به مطالب ذکر شده مسأله بسته شدن آب در کربلا از لحاظ منابع تاریخی جای هیچ‌گونه تردیدی وجود ندارد.

منبع: کتاب طلوع یقین، دکتر اسدی گرمارودی، ص180-168