۵- آیا حکم حجاب زنان پیامبر(ص) با سایر زنان متفاوت است؟
طبق آیه 59 احزاب ﴿... قُلْ لِأَزْوٰاجِکَ...﴾ حجاب همسران و دختران پیامبر(ص) همچون سایر زنان مؤمن، همان حجاب برتر و کاملتر است. فقط سفارشات بیشتری به آنان شده است که کمی دقیقتر است.
آیه 32 سوره احزاب خطاب به زنان پیامبر میفرماید:
﴿یٰا نِسٰاءَ اَلنَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ اَلنِّسٰاءِ إِنِ اِتَّقَیْتُنَّ فَلاٰ تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ اَلَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلاً مَعْرُوفاً﴾
ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از زنان معمولی نیستید اگر پرهیزگار و تابع دستورات خداوند باشید. بنابراین به گونهای هوس انگیز سخن نگوئید که بیماردلان در شما طمع کنند بلکه سخن شایسته بگویید.
و نیز در آیه 33 سوره احزاب آمده است:
﴿وَ قَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَ لاٰ تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ اَلْجٰاهِلِیَّةِ اَلْأُولىٰ وَ أَقِمْنَ اَلصَّلاٰةَ وَ آتِینَ اَلزَّکٰاةَ وَ أَطِعْنَ اَللّٰهَ وَ رَسُولَهُ...﴾
و در خانه های خود بمانید و همچون جاهلیت نخستین (در میان مردم) ظاهر نشوید، و نماز را بر پا دارید و زکات را ادا کنید، و خدا و رسولش را اطاعت نمایید...
در آیه 53 از سوره احزاب آمده:
﴿... وَ إِذٰا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتٰاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَرٰاءِ حِجٰابٍ ذٰلِکُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ...﴾
... هنگامی که چیزی از (وسایل زندگی) از آنان (همسران پیامبر) میخواهید از پشت پرده بخواهید، این کار برای پاکی دلهای شما و آنان بهتر است...
و در آیه 55 سوره احزاب میخوانیم:
﴿لاٰ جُنٰاحَ عَلَیْهِنَّ فِی آبٰائِهِنَّ وَ لاٰ أَبْنٰائِهِنَّ وَ لاٰ إِخْوٰانِهِنَّ وَ لاٰ أَبْنٰاءِ إِخْوٰانِهِنَّ وَ لاٰ أَبْنٰاءِ أَخَوٰاتِهِنَّ وَ لاٰ نِسٰائِهِنَّ وَ لاٰ مٰا مَلَکَتْ أَیْمٰانُهُنَّ وَ اِتَّقِینَ اَللّٰهَ إِنَّ اَللّٰهَ کٰانَ عَلىٰ کُلِّ شَیْءٍ شَهِیداً﴾
بر آنها (همسران پیامبر) گناهی نیست که با پدران، و فرزندان، و برادران، و فرزندان برادران، و فرزندان خواهران خود، و زنان مسلمان و بردگان خویش (بدون حجاب و پرده تماس بگیرند) و تقوای الهی را پیشه کنید که خداوند بر هر چیزی آگاه است.
توضیح اجمالی آیات مذکور این است که:
ای زنان پیامبر(ص) اگر پرهیزگار باشید، شما از جهت موقعیت و منزلت و شرف همانند هیچ زنی نیستید (قابل مقایسه با زنان معمولی نیستید) چون در خانه وحی و نزول آیات بوده و از جهاتی نزدیکترین فرد به پیامبرید. بنابراین باید؛
1- مراقب گفتار خود باشید، هم خوب بگویید و هم کلام خوب داشته باشید که مردان بیمار دل به شما طمع نکنند.
2- مراقب کردار و حرکات خود باشید و مانند زنان دوران جاهلیت اولیه با زینت و آرایش و خودنمایی در بین مردم ظاهر نشوید.
3- نماز را بر پا دارید.
4- زکات بدهید.
5- از خدا و پیامبر(ص) اطاعت کنید.
6- آنچه از آیات و حکمت (واقف شدن به امر حق که باطلی در آن نیست) در خانههای شما میخوانند به یاد داشته باشید.
7- هر وقت در ارتباط با مردان نامحرم قرار گرفتید، و یا تبادل کالایی در بین بود، از پشت پرده باشد نه مستقیم و رو در رو؛ زیرا این کار برای پاکی و آرامش شما و آن مردان بهتر و پسندیدهتر است.
8- در برابر محارم خود حجاب لازم نیست، ولیکن رعایت پروا و تقوای الهی را داشته باشید؛ زیرا خداوند به هر چیزی (بزرگ و کوچک، ظاهر و باطن، نیتهای افراد و...) آگاه و گواه است.
هر چند به نظر میرسد این تذکرات به همسران پیامبر (ص) است ولی رعایت آنها برای هر بانوی مسلمان و به خصوص شناخته شده، محترم، مُبلّغ و منسوب به بزرگان دین لازم و ضروری است؛ زیرا انتظاری که از آنان است با زنان معمولی و عادی متفاوت است. شواهدی این چنین از قرآن کریم و روایات میتوان یافت:
خداوند در آیه 30 سوره احزاب میفرماید:
﴿یٰا نِسٰاءَ اَلنَّبِیِّ مَنْ یَأْتِ مِنْکُنَّ بِفٰاحِشَةٍ مُبَیِّنَةٍ یُضٰاعَفْ لَهَا اَلْعَذٰابُ ضِعْفَیْنِ وَ کٰانَ ذٰلِکَ عَلَى اَللّٰهِ یَسِیراً﴾
اى همسران پیامبر هر کس از شما مبادرت به کار زشت آشکارى کند عذابش دو چندان خواهد بود و این بر خدا همواره آسان است.
در آیه 31 سوره احزاب نیز آمده:
﴿وَ مَنْ یَقْنُتْ مِنْکُنَّ لِلّٰهِ وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صٰالِحاً نُؤْتِهٰا أَجْرَهٰا مَرَّتَیْنِ وَ أَعْتَدْنٰا لَهٰا رِزْقاً کَرِیماً﴾
و هر کس از شما خدا و فرستادهاش را فرمان برد و کار شایسته کند پاداشش را دو چندان مىدهیم و برایش روزى نیکو فراهم خواهیم ساخت.
امام صادق(ع) به یکی از شاگردان خاص خود به نام شقرانی میفرمایند از تو عمل نامناسبی را به من خبر دادهاند! اما بدان؛
اِنٌ الحَسَنَ مِن کُل اَحَد حَسَنٌ و انِّه مِنکَ اَحسَن لِمَکانِک مِنّا، و اِنّ القَبیحَ مِن کُل اَحَد قَبیح وَ اِنّه منِکَ اَقبَح لمکانِکَ مِنّا(- شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج 18، ص205؛ و با اندکی تفاوت در: بحارالانوار، مجلسی، ج47، ص350؛ مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج4، ص362؛ مستدرک سفینه البحار، نمازی شاهرودی، ج6، ص15-14)
اى شقرانى! نیکى از هر شخصی نیکو است، ولى از تو که به ما نسبت دارى نیکوتر است و زشتى از هر کسى زشت است ولى از تو (که به ما نسبت داری) زشتتر (چون توقع و انتظار مردم از تو بیشتر از دیگران است.)
منبع: کتاب پنجاه پرسش و پاسخ در مورد چرایی حجاب، خانم شکرانی، ص42