۲-برترین و کاملترین حجاب و پوشش برای بانوان چیست؟

حجاب دارای یک احکام وجوبی است که در اختیار انسان نیست و خالق بشری مقدار باید و نبایدش را مشخص می‌نماید.(- سوره نور، آیات 30، 31 و 60)

 او دارای یک شایستگی و مصلحت اندیشی است که با ذکر علت آن در آیه 59 سوره احزاب حکم حجاب کامل و برتر را بیان فرموده است:

﴿یٰا أَیُّهَا اَلنَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوٰاجِکَ وَ بَنٰاتِکَ وَ نِسٰاءِ اَلْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذٰلِکَ أَدْنىٰ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلاٰ یُؤْذَیْنَ وَ کٰانَ اَللّٰهُ غَفُوراً رَحِیماً﴾

ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمن بگو جلباب‌ها (لباس سر تا پایی) خود را بر خویش فرو افکنند، این کار برای این است که به خوبی و شایستگی شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند و (اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده) خداوند همواره غفور و رحیم است.

آیه مذکور با خطاب به پیامبر؟ص؟ پوشش کامل همسران و دختران پیامبر؟ص؟ و همه بانوان مسلمان را با جمله ﴿...یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ...﴾ معین و مشخص نموده است.

واژه «جلابیب» که جمع جلباب است، یعنی پارچه بلندی که سر تا پای انسان را می‌پوشاند؛ مانند چادر، عبا، پیراهن گشاد، ملحفه، نوعی پوشاک زنانه همانند رداء مردانه.(ر.ک. لسان العرب، ابن منظور، ج1، ص273؛ مجمع البحرین، طریحی، ج1، ص 384؛ تاج العروس، زبیدی، ج1، صص374-373؛ تفسیر المیزان، ج16، ص510)

«منتهی الارب فی لغة العرب» جلباب را چنین معنی می‌کند:

جلباب، پیراهن و چادر زنان و معجر یا چادری که زنان لباس خود را بدان از بالا بپوشانند.(منتهی الارب فی لغة العرب، صفی پوری شیرازی، ج 1 و 2، ص286)

پس حجاب کامل بانوان اینگونه است که زنان مسلمان اعم از همسران و دختران پیامبر و سایر بانوان مؤمن معتقد به مبدا و معاد باید (علاوه بر روسری و مقنعه) یک نوع پوشش سرتا پایی و گشاد بپوشند و لبه‌های آن را به هم نزدیک نمایند تا پوشاک زیرین مورد توجه قرار نگیرد و با این وضعیت به وقار و سکینت، تقوا و پاکی، عفت و شخصیت کامل انسانی شناخته شوند و مورد اذیت و آزار افراد پست و نادان قرار نگیرند.

در روایتی از پیامبر اسلام؟ص؟ است:

... وَ لِغَیرِ ذِیِ مَحرمٍ اَربَعَةُ أثواب؛ دِرع^[1]، خِمار، جِلباب و إزار[2]

حجاب کامل برای بانوان در مقابل نامحرمان عبارت است از: پیراهن، مقنعه، چادر و شلوار

پس می‌بینیم که با توجه به آیات و روایات، چهار پوشش به عنوان حجاب کامل منظور شده است.

1- خمار؛ روسری برای پوشش مو ﴿...وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ...﴾

2- ازار^[3]؛ شلوار یا جوراب برای پوشش پا ﴿...وَ لاٰ یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ...﴾

3- جلباب؛ لباس سرتاسری ﴿...جَلاَبِیبِهِنَّ...﴾(سوره احزاب، آیه 59)

4- عدم بداهت؛ پنهان نمودن و آشکار نکردن زینت‌ها ﴿...وَ لاٰ یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ...﴾ که با توجه به تکرار دوباره این کلمه، به نظر می‌رسد که حکم خداوند این است که زینت‌های اندامی نیز نباید طوری نمایان شود که مورد توجه نامحرمان قرار گیرد.

همان طور که انسان‌های اندیشمند برای خود مصلحت اندیشی می‌نمایند که چگونه خویشتن را تربیت کنند تا برای خود، جامعه و آینده شان مفید باشند، بانوان نیز باید با تدبیر و مصلحت اندیشی، بهترین پوششی که مطابق دستورات اسلامی بوده و مناسب شایستگی آنان (در زمان و مکان خاص) است را انتخاب می‌نمایند.

حجاب استثنایی برای دو گروه از بانوان

1- حکم حجاب برای زنان سالخورده

2- حکم حجاب زنان پیامبر؟ص؟

علی‌رغم کلی بودن حکم حجاب از محتوای برخی آیات عده‌ای چنین برداشت کرده‌اند که دو گروه از بانوان از این حکم مستثنی هستند؛ یکی بانوان سالخورده و دیگری همسران پیامبر؟ص؟؛ اما حقیقت آن است که شرایط این استثناء به گونه‌ای است که هیچ خدشه‌ای به کلّیت حکم حجاب وارد نمی‌سازد؛ توضیح چگونگی در سوالات آتی خواهد آمد.

 

منبع:پنجاه پرسش و پاسخ در مورد چرایی حجاب، خانم شکرانی، ص 33