۳۹- حجاب در منظر فرهیختگان چگونه است؟
به عنوان نمونه علامه شهید مرتضی مطهری در این باره معتقد بودند:
وقتی زن پوشیده و سنگین از خانه بیرون رود و جانب عفاف و پاکدامنی را رعایت کند، افراد فاسد و مزاحم جرأت نمیکنند متعرض او شوند و از نظر اسلام هر قدر زن جانب عفاف و پوشش را مراعات کند پسندیدهتر است.(فلسفه حجاب، مطهری، صص 16 و 177)
ویل دورانت - مورخ و فیلسوف آمریکایی- میگوید:
زنان بیشرم و حیا جز در موارد زود گذر، برای مردان جذاب نیستند، مردان وارسته به دنبال چشمان پر از حیا هستند و بدون آنکه بدانند حس میکنند که این خودداری ظریفانه –عفت و حیا- از یک لطف و رقّت عالی خبر میدهد.( لذات فلسفه، دورانت، ص168)
تولستوی - نویسنده روسی- مینویسد:
مسبب ازدیاد و انتشار طلاق در اروپا - که افکار عامه را متوجه به خود کرده- تمدن فاسد و اختلاط جنسی و نبودن حجاب است. (حجاب آزادی یا اسارت، علیپور باغباننژاد، رضایی، ص196)
خانم ایفیلین کوبالاد - نویسنده انگلیسی- در کتاب «به سوی خدا» میگوید:
در مقام و بزرگی زن در اسلام همین بس که مسلمین او را «حرم» - که از احترام و حرمت گرفته شده- میخوانند.(فمینسم در آمریکا تا سال 2003، شلیت)
جدا از دیدگاه فرهیختگان جوامع، نگرش به ضوابط یا مقررات پوشش در دانشگاههای جهان، نیز در نوع خود جالب توجه است که تا اندازهای حقیقت پوشش انسانی را هویدا میسازد.( ر.ک. نیم نگاهی به ضوابط پوشش در دانشگاههای جهان، قوی، بخش اول؛ همچنین برای دستیابی به ضوابط پوشش در دانشگاهها میتوانید به قسمت “student handbook“ موجود در سایت دانشگاهها رجوع نمایید.) به طور مثال:
دانشگاه آکسفورد انگلیس در قوانین خود دارد:
تمام افراد دانشگاه باید لباس دانشگاهی بپوشند. لباس زنان نباید پشت باز یا بدون آستین، تنگ و بالای زانو باشد.(www.ox.ac.uk)
قانون دانشگاه رابرت ترکیه نیز چنین است:
دانشجویان باید پوشش مرتب و عفیف داشته باشند؛ پوششی که باعث حواس پرتی اشخاص و مانع تمرکز بر روی درس نشود. پوشیدن جوراب الزامی است. آرایش کردن مجاز نیست. صندل و کفشهای پاشنه بلند مجاز نیست.(https://website.robcol.k12.tr/en/home-page)
دانشگاه ایالتی فلوریدای آمریکا نیز چنین قانونی دارد:
آرایش و پوشش دانشجویی مناسب از ابتداییترین مسئولیتها و تعهدات دانشجویان و خانوادههای آنان است.
پوشیدن دمپایی و کفشهای پاشنه بلند و عینک آفتابی مجاز نبوده، هرگونه پوشش بدن نما و دامنهای کوتاه قابل قبول نیست.(www.fsu.edu)
قانون دانشگاه کینگزویل تگزاس آمریکا چنین است:
از دانشجویان انتظار میرود پوششی متناسب با موقعیت اجتماعی خود به نمایش بگذارند. نپوشیدن جوراب نه شیوه مناسبی است و نه میتواند به درستی میزان بلوغ شخصیتی مورد انتظار از افراد دانشگاهی را نشان دهد.(www.tamu.edu)
ضابطه دانشگاه مدیریت ماهاریشی آمریکا برای پوشش دانشجویان اینگونه تعریف شده است:
پوشش آراسته و توأم با وقار، یکی از مهمترین شیوههای ادای احترام نسبت به دانش مورد تحصیل و سایر دانشجویانی است که شما نیز همچون آنان از نعمت کسب دانش بهرهمند شدهاید. لباس خانمها باید به حد کافی بلند باشند. موی دانشجویان باید از یک رنگ متعارف و طبیعی برخوردار باشد.(www.mum.edu)
قوانین موسسه فناوری جورجیای آمریکا چنین نوشته شده است که:
عقل سلیم، اساسیترین دستورالعمل پوششی، برای هر کارمند است.(www.gatech.edu)
ضابطه دانشگاه هاردین سیمونز نیز اینگونه تعیین شده است:
تصویری که از نحوهی پوشش افراد ایجاد میشود، باید تصویر یک فرد دانشگاهی باشد. پوشیدن هر گونه شلوارک دامن شلواری و شلوارهای بسیار تنگ مجاز نیست.(www.hsutx.edu)
قانون دانشگاه لانگ وود آمریکا این است:
هر چه سِمَت فرد بالاتر باشد و یا هر چه تماس وی با افراد بیرون دانشگاه بیشتر باشد، معیارهای پوششی بالاتری مورد نیاز است.(www.longwood.edu)
دستورالعمل دانشگاه بریستول انگلیس این است:
لباس حداقل باید بدن را از شانه تا زانو بپوشاند. عریان نمودن بخش بالای سینه ممنوع است. دانشجویان باید آگاه باشند که پوشیدن لباسهای محرک جنسی میتواند توسط برخی افراد به عنوان دعوت برای سخنان و اعمال نامناسب و زشت و توهین آمیز تلقی شود. زیورآلات باید در کمترین میزان ممکن مورد استفاده قرار گیرد.(www.bristol.ac.uk)
دانشگاه ویرجینیای جنوبی توصیه میکند:
از دانشجویان انتظار میرود تا در تمام اوقات نوعی لباس بپوشند که نشان دهنده عزت نفس آنان و احترام به دانشگاه باشد. عفاف و نظافت فاکتورهای ارزشی مهمی هستند که مقام، مرتبه و شأن عقاید و اصولمان را منعکس میکنند.(www.svu.edu)
ضابطه دانشگاه ادکونل آجایس نیجریه میگوید:
لباس نماینگر شخصیت انسان است. هر گونه لباسی که از نظر جنسی تحریک آمیز و شهوت انگیز باشد، مانند لباسهایی که بدن نما هستند و قسمتهای حساس بدن را نمایان میسازند ممنوع است.(www.ajasin.edu.ng)
دانشگاه بریگ هام واحد آیداهو آمریکا در قوانین خود مینویسد:
پوشش و آرایش عجیب و غریب و نامتناسب در هر زمان و مکانی ممکن است به بازنگری ادراک فرد از رفتار و شخصیت مورد انتظار وی منجر گردد. برای زنان انتخاب لباس، نشانگر شخصیت زنانه آنهاست که در کسوت زنان «قدیسان روز آخر» در خواهند آمد.(www.byui.edu)
در هر جامعه انسانی ضوابط و قوانینی حاکم است که رعایت و اجرای آن بر هر فرد فرهیختهی قانون مداری لازم است، برعکس قانون گریزی مشخصه انسانهایی است که ثبات شخصیت انسانی ندارند. از این رو رعایت پوشش انسانی در همه جوامع از سوی فرهیختگان جامعه مورد توجه بوده و بر همین مبناست که دستور و قانون «حجاب اسلامی» چگونگی پوشش یک فرد مسلمانِ با شخصیت انسانی را مطرح میکند.
چنانکه مشاهده میشود حجاب نه تنها یک حکم اسلامی است، بلکه حکمی انسانی است که از سوی فرهیختگان همه جوامع مورد تأیید بوده و کرامت و شخصیت انسانی در گرو رعایت آن تلقی میشود.
منبع: کتاب پنجاه پرسش و پاسخ در مورد چرایی حجاب، خانم شکرانی، ص192